بازاریابی دیجیتال را می توان موثرترین ابزار دنیای بازاریابی در دهه اخیر دانست. امروزه اکثر مردم دنیا با اینترنت در تماس هستند. آنها در اینترنت تفریح می کنند، اخبار می خوانند، اطلاعات مختلف بدست می آورند و حتی کالا و خدمات مدنظر خود را خریداری می کنند. این حضور مجازی، فرصتی بی نظیر برای بازاریابان است.
بازاریابی دیجیتال اجزای مختلفی دارد و می تواند از ابزارهای گوناگونی استفاده نماید از جمله: بازاریابی در شبکه های اجتماعی (Social Media Marketing)، بازاریابی مبتنی بر محتوا (Content Marketing)، تبلیغات بنری، رپورتاژها، بازاریابی ایمیلی، بازاریابی ویدئویی (Video marketing)، بازاریابی تاثیرگذار (Influencer Marketing)، بازاریابی با ستارگان (Celebrity Marketing)، وب سایت و اپلیکیشن ها. هرچند ابزارهای دیگری نیز می توانند در این فهرست قرار گیرند.
کسب و کارها در دهه اخیر توجه ویژه ای با بازاریابی دیجیتال داشته اند. موردهای واقعی متعددی در دنیای کسب و کار و در صنایع مختلف وجود دارد که تایید کننده این گزاره هستند. اما چرا کسب و کارها به سمت بازاریابی دیجیتال جذب شده اند؟ دلایل متعددی می تواند باعث این جریان شده باشد. برخی از این دلایل را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
- ارتباط با مشتریان: امروزه مفاهیم ارتباط با مشتریان وارد فضای دیجیتال شده است. مدیریت ارتباط با مشتریان اجتماعی (Social CRM) از جدیدترین مفاهیم در حوزه ارتباط با مشتریان است. امروزه بسیاری از افراد در شبکه های اجتماعی فعالیت دارند. بر اساس پژوهش های انجام شده در سال 2016، بیش از 30 درصد از کل مردم دنیا در شبکه های اجتماعی کاملا فعال هستند. همچنین بیش از 50 درصد از کل جمعیت ایران در شبکه های اجتماعی فعالیت می کنند. بنابراین کسب و کارهای کوچک و بزرگ ارتباط دوسویه با مشتریان خود در فضای مجازی برقرار می کنند. کسب و کارها باید صدای مشتری را بشنوند، به تقاضای آنها توجه کنند و پاسخ آنها را بدهند. هرچند برخی مسائل فرهنگی در کشورمان باعث شده تا دریافت نظرات مشتریان و مخاطبان در شبکه های اجتماعی دشوار شود (مانند مشکلات نظردهی یا کامنت گذاری در شبکه های اجتماعی) و بسیاری از کسب و کارها این ارتباط اجتماعی را قطع کرده اند، اما باید توجه داشت که مزایای این امکان بیشتر از معایب آن است. برگزاری نظرسنجی های اجتماعی و استفاده از اصول بازی پردازی (Gamification) در شبکه های اجتماعی به کسب و کار کمک می کند تا درگیری (Engagement) مشتریان با برند سازمان را افزایش دهند تا مشتریان یک بار خرید، به مشتریان وفادار تبدیل شوند.
- افزایش وفاداری مشتریان: کسب و کارها تلاش می کنند تا مشتریان وفادار داشته باشند. مشتریان در ابتدا از وجود یک برند آگاه می شوند، سپس جذب یک یا چند ویژگی آن می شوند، درباره آن جستجو و کسب اطلاعات می کنند، برای خرید کالا و خدمات آن اقدام می کنند و در نهایت از آن برند حمایت می کنند. کسب و کارها باید به دنبال ساخت مشتریان حامی باشند. در گذشته به مشتریانی وفادار گفته می شد که خریدهای مکرر انجام می دادند. اما در عصر دیجیتال، وفاداری به صورت حمایت از برند در هر زمان و هر مکان بازتعریف شده است. ممکن است یک مشتری نیازی به خرید مجدد آن کالا یا خدمات نداشته باشد، اما به دلیل وفاداری آن برند را به دیگران معرفی کند. کسب و کارها باید با استفاده از بازاریابی دیجیتال اعتماد مشتریان را به برند افزایش دهند. امروزه مشتریان بیشتر از اینکه به تبلیغات رسمی کسب و کار توجه کنند، به چهار اف (4Fs) یعنی دوستان (Friends)، خانواده (Family)، هواداران (Fans) و دنبال کنندگان (Followers) اعتماد دارند. بنابراین کسب و کارها می توانند مشتریان خود را در دنیای دیجیتال، وفادار کنند.
- کاهش هزینه های بازاریابی: یکی از مزایای اصلی بازاریابی دیجیتال، کاهش هزینه های بازاریابی و تبلیغات برای کسب و کارهاست. در دوران قبل از دیجیتال، کسب و کارها با استفاده از رسانه های میدانی (مانند بیلبورد و استرابورد)، رسانه های چاپی (مانند روزنامه و مجله)، رسانه های صوتی (مانند رادیو) و رسانه های تصویری (مانند تلویزیون) پیام خود را به مشتریان می رساندند. این رسانه های پولی (Paid Media)، ارتباطی یک طرفه با مشتریان برقرار کرده و هزینه های گزافی برای کسب و کارها داشتند. شاید هزینه اکران یک بیلبورد تبلیغاتی یا پخش یک تیزر تلویزیونی، به اندازه کل هزینه یک برنامه بازاریابی دیجیتال باشد! در عصر دیجیتال، کسب و کارها به سمت رسانه های شخصی (Owned Media) رفته اند، یعنی کانالهایی رسمی که در فضای دیجیتال پیام های برند را به مشتریان می رساند. فضای دیجیتال امکان استفاده از رسانه های کسب شده (Earned Media) را به کسب و کارها می دهد. این حالت هنگامی روی می دهد که بسیاری از مشتریان بالقوه و بالفعل شما، محتوای تولید شده را در فضای مجازی به صورت ویروسی پخش کنند. این کار علاوه بر اینکه هزینه ای برای کسب و کار ندارد، گستره دیده شدن محتوا را نیز افزایش می دهد.
- بهبود اثربخشی تبلیغات: یکی از مشکلات همیشگی مدیران بازاریابی، ارائه اثربخشی تبلیغات (Advertising Effectiveness) و برنامه های بازاریابی است. بازاریابی دیجیتال با توجه به ذات دیجیتال بودنش، قابلیت ردیابی داشته و میزان اثربخشی آن قابل اندازه گیری است. حتی برخی از شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام دارای گزارشاتی روی حساب های کسب و کاری خود هستند که برندها به راحتی می توانند رفتار مشتریان خود را با آنها رصد کرده و میزان دیده شدن محتوا را بررسی کنند. همچنین نرم افزارها و اپلیکیشن های متعددی برای سنجش اثربخشی بازاریابی دیجیتال وجود دارد. بازاریابان باید به این نکته توجه کنند که با استفاده از بازاریابی دیجیتال، به راحتی می توانند اثربخشی فعالیت های بازاریابی در جنبه های گوناگون را به سازمان گزارش کنند.
علاوه بر چهار دلیل فوق، حتما دلایل دیگری نیز در تشویق کسب و کارها به بازاریابی دیجیتال وجود دارد. دنیای دیجیتال، دنیای لحظه هاست. کسب و کارها باید خود را با دنیای دیجیتال وفق دهند وگرنه محکوم به فنا خواهند بود. بازاریابی دیجیتال به عنوان ابزاری مهم در این دوران به کسب و کارها توصیه می شود.
